Wellicht leest u uw kinderen of kleinkinderen wel eens voor uit dit prentenboek voor kleuters, geschreven door Eric Carle. Het boekje met de oorspronkelijke titel ‘The very hungry caterpillar‘, handelt over een rupsje dat altijd honger heeft, alles opeet en uiteindelijk, want dat doen rupsen nou eenmaal, transformeert in een prachtige vlinder. Maar sommige “Rupsjes Nooitgenoeg” bereiken het stadium na de pop-fase nooit, zoals wij recent tijdens de finale van een omvangrijk fraudeonderzoek mochten constateren.

Onze opdrachtgever bezit honderden verkooppunten in het land. De producten die men levert vragen om een uiterst integere werkwijze en een hoge mate van zorgvuldigheid tijdens bereiding en aflevering. Laat uw fantasie maar de vrije loop.

In een bepaalde plaats heeft opdrachtgever meerdere vestigingen. Al zeker 5 á 6 jaar is sprake van hoge kasverschillen. Lastig was dat men voor de verschillende filialen één administratie voerde, terwijl het personeel op alle locaties inzetbaar was. Hierdoor was onduidelijk wanneer, waar en hoe de verschillen ontstonden.

Onze opdracht: Vind de grote gemene deler! Welnu dat is ons vak.

Wij verzochten opdrachtgever onder meer de administratie per filiaal te gaan voeren en precies bij te houden wie op welke locatie gedurende welke tijd werkte. De kassa’s werden nu elke dag bij aanvang en einde dag op inhoud gecontroleerd, terwijl dagelijks de dagomzetten op aanwezigheid in de kluis werden gecheckt. Men liet namelijk gemiddeld eens per 20 dagen de contante omzet ophalen door een waardetransportbedrijf, waardoor geregeld een aantrekkelijke hoeveelheid geld in de kluizen aanwezig was. Ook wij namen adequate maatregelen, die gelet op de toedracht, proportioneel mogen worden genoemd.

Dit alles had effect, toen tijdens een controletelling van de aanwezige enveloppen met dagomzetten op één van de locaties bleek dat meerdere enveloppen werden vermist. Na analyse van onze data kreeg het ‘kasverschillenspook’ een gezicht. Toen wij wisten wie verantwoordelijk was voor de vermissing van een aantal dagomzetten, kwamen meerdere feiten in rap tempo aan het licht.

Zoals vaak bleek de verantwoordelijke voor het ontstaan van de kasverschillen een medewerkster met een lang dienstverband te zijn. In dit geval zelfs 30 jaar. Een vertrouwde medewerkster met veel bevoegdheden en belast met controle op tal van processen. Zij had ook buiten sluitingstijd toegang tot de filialen en inderdaad, ze was ’s morgens als eerste aanwezig en ging ’s-avond als laatste weg. Haar veelvuldig en luid geuite verontwaardiging over de steeds terugkerende kasverschillen was binnen de verschillende filialen zeer bekend.

En dit ‘rupsje nooitgenoeg’ mochten wij op basis van onze bevindingen interviewen. Na het aanzeggen van het bestaan van het persoonsgerichte onderzoek en alle andere gebruikelijke voorwaarden, werd haar om uitleg gevraagd. Zij benoemde een aanzienlijke lijst van oorzaken waardoor kasverschillen ontstaan, zonder zichzelf daarbij in een oorzakelijke rol te plaatsen. Dat was handig, want korte tijd later werd duidelijk dat de lijst door haar uit eigen (niet integere) ervaring was opgesteld. Prima leidraad.

Tijdens ons interview bleek dat zij zelfs direct voor aanvang van het interview nog een flink geldbedrag aan de kassa had onttrokken, waarvan zij dan ook terplekke afstand deed.

Deze medewerkster had nooit genoeg. Ze nam elke gelegenheid te baat om geld aan het proces te onttrekken. Op elke locatie, vanuit kassa of kluis, zowel goederen als geld en specifieke producten van de opdrachtgever. Zowel tijdens werktijd als na sluitingstijd. Zelfs als het haar intentie niet was om te stelen, kon zij de aanwezigheid van het geld onder handbereik niet weerstaan. Steeds opnieuw. Al jaren. Nooit genoeg.

Hoewel het mooi is een dergelijk probleem op te lossen, blijft het een drama voor de betrokkene en haar thuisfront. Ontslag, aangifte en verhaal van schade. En wat te denken van de sociale afbreuk?  De voorraadverschillen zijn tegenwoordig miniem. Slechts € 0,04 of hoog op € 0,11 per dag. Dat is wel prettig, maar dit ‘rupsje nooitgenoeg’ blijft naar verwachting voorlopig in de pop-fase hangen.

Ik hoop dat ze haar integriteit terug zal vinden en ooit tot een prachtige vlinder transformeert.

Over de auteur

Gert van Beek is de voormalig operationeel directeur van Signum Interfocus Nederland B.V.