Het komt regelmatig voor: een succesvolle salesmanager besluit op een dag met alle kennis en relaties van het bedrijf voor zichzelf te beginnen. Wat de baas kan verdienen, wil hij ook. En ach, over dat concurrentiebeding met boete zal wel niet moeilijk worden gedaan, denkt hij. De salesmanager kan het niet alleen en haalt een inkoper over met hem in zijn schuitje te stappen. Het is ook veel spannender om zoiets samen met een collega te doen. Dan kun je er ook nog met iemand over praten.

Uit ervaring weten we dat de medewerker vroegtijdig dit soort plannen uitvoert en hij deze altijd voorbereid terwijl hij nog in dienst is. Hoe goed hij dat ook doet, hij zal toch op enige moment signalen geven en sporen nalaten. Veelal zie wij dat hij aanvankelijk zorgvuldig te werk gaat en dat hij gaandeweg wat roekeloos wordt en zich veelal onbespied waant. Het is juist dan de kunst om deze signalen en sporen te zien. Signalen van afwijkend gedrag, het achterlaten van digitale sporen op zijn computer, laptop of telefoon. Of dat een goede relatie zich bij u meldt met de mededeling dat hem iets is opgevallen bij deze salesmanager.

Wat te doen bij een verdenking of vermoeden?
Wanneer moet de directie handelen als er een vermoeden bestaat dat een werknemer fraudeert of bezig is met het opzetten van een concurrerend bedrijf en hiervoor bedrijfsgegevens van zijn werkgever kopieert? Als er een vermoeden is van een dergelijk misbruik dan kan, onder bepaalde voorwaarden, de werkgever de e-mails van deze medewerker onderzoeken zonder dat deze dat merkt. Heeft de werknemer een telefoon of laptop van de zaak gekregen, dan kan de werkgever deze onderzoeken. Ook om te controleren of de werknemer voldoet aan de plicht tot databeveiliging.

Onderzoeksaanpak en draagvlak
Voor een onderzoeksaanpak moeten de doelen van een onderzoek vastgesteld worden: welk bewijs wil ik hebben van welke overtreding? Welk bewijs is voldoende? Hoe kan ik het bewijs het beste verkrijgen met de minste inbreuk op privacy regels? En welk bewijs kan ik krijgen zonder dit onderzoek? Een onderzoek moet ook niet duurder worden dan nodig is.

Signum Interfocus werkt bij het vaststellen van de onderzoeksaanpak samen met een gespecialiseerd advocaat om zo efficiënt mogelijk de grenzen en de (juridische) doelen van het onderzoek vast te stellen. Met het inschakelen van een onafhankelijke en gespecialiseerd recherchebureau toont de directie aan de aandeelhouders, raad van commissarissen en ondernemingsraad (als die er zijn) dat de vermoedelijke fraude binnen de onderneming objectief laat vaststellen en aanpakt. Wanneer de directie dat niet doet, voldoet de directie niet aan haar informatieplicht. Onafhankelijk onderzoek getuigt ook van goed werkgeverschap. Door het onderzoek via de werkcomputer en andere apparaten kan duidelijk worden dat de frauderende werknemer belangrijke informatie naar derden heeft doorgesluisd. Mogelijk via zijn eigen privé computer of andere apparaten thuis. Een werkgever wil deze graag kunnen inzien. Dit kan meestal niet zonder bewijsbeslag.

De werkgever die daarbij voldoende belang heeft, kan beslag laten leggen op de informatie op computers, in de cloud, telefoons, fotocamera’s, cd-roms, externe harde schijven, dvd’s (elektronische gegevensdragers).

Bewijs- en ander beslag
De werkgever die daarbij voldoende belang heeft, kan beslag laten leggen op de informatie op computers, in de cloud, telefoons, fotocamera’s, cd-roms, externe harde schijven, dvd’s (elektronische gegevensdragers). Zo kan het bewijs veilig gesteld worden. De werkgever zal pas voor bewijsbeslag kiezen, wanneer eerder onderzoek vastloopt. Bewijsbeslag moet proportioneel worden ingezet. Met bewijsbeslag kan ook worden vastgesteld wat de omvang van de schade is voor het bedrijf. Als er al een inschatting gemaakt kan worden van de schade en als de frauderende werknemer ook al boetes verbeurt, kan tegelijk met het bewijsbeslag beslag gelegd worden op vermogen van de werknemer. Complexer wordt het als op meerdere adressen (bewijs)beslag moet worden gelegd, bijvoorbeeld als werknemers tezamen opereren. Het leggen van beslag vereist dan goede coördinatie voor een trefzeker resultaat. Bewijsbeslag moet secuur en uiterst discreet worden voorbereid wil het effect hebben.

Toestemming rechter
Het leggen van bewijsbeslag kan niet zonder toestemming van de rechter en met behulp van een gespecialiseerde advocaat. De rechter kijkt kritisch naar de grond voor beslaglegging en welke waarborgen worden gegeven voor zo min mogelijk inbreuk op de privacy van de beslagene. Het geven van verlof voor bewijsbeslag zal makkelijker gaan, als de rechter ook al duidelijke aanwijzingen krijgt voor de overtredingen van de werknemer. Het vooronderzoek door het recherchebureau is daarom erg belangrijk om het verlof van de rechter te krijgen.

Inzage bewijsbeslag
Met de veilig gestelde bewijsstukken is er nog geen inzage in de beslagen informatie. Inzage moet de werkgever apart aan de rechter verzoeken. Er moet voor inzage een belang zijn en er moeten concrete aanwijzingen zijn dat het bewijs er ook is. Het mag geen hengelen worden (ook wel “fishing expedition” genoemd) in de hoop belastend bewijs te vinden.

Ontslag op staande voet
Het succesvol onderzoek naar fraude zal meestal gepaard gaan met een ontslag op staande voet. Een ontslag op staande voet moet zorgvuldig worden gedaan en de werknemer moet professioneel worden gehoord om zijn weerwoord op verdenking van de fraude te geven. Wanneer ontslag op staande voet gecombineerd wordt met bewijsbeslag geldt een goede coördinatie in de voorbereiding. Een te vroeg gegeven ontslag op staande voet maakt de werknemer waakzaam waardoor hij bewijs thuis vernietigt of verhuist naar een onbekend adres. Een te vroeg bewijsbeslag kan een ontslag op staande voet frustreren omdat dan het ontslag op staande voet niet onverwijld gegeven kan zijn.

Teamwerk
Bedrijfsonderzoek en gespecialiseerde juridische begeleiding kan niet zonder nauwe samenwerking met IT specialisten en gespecialiseerde deurwaarders, het beslagteam. Signum Interfocus en gespecialiseerde advocaten werken samen in efficiënt en doelgericht onderzoek naar fraude en inbreukzaken. Bij bewijsbeslag wordt nauw samengewerkt met een vast beslagteam dat door ruime ervaring en vakkundigheid groot vertrouwen geniet bij de rechtbanken.

Meer informatie

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u bellen naar 085 – 489 02 06 of een e-mail sturen naar info@signum-interfocus.nl.