In 2017 gaf het Steunpunt Integriteitsonderzoek Politieke Ambtsdragers 70 maal advies over de aanpak van vermoede integriteitsschendingen. Dat zijn er vijf meer dan het jaar daarvoor. Deze cijfers werden gepubliceerd op de website van CAOP, in een artikel van 25 april 2018. Marcel Boekhorst, algemeen directeur van Signum Interfocus, geeft zijn commentaar.

Uit het artikel blijkt dat het vaak gaat om mogelijke belangenverstrengeling of de conclusie dat er geen sprake is van een integriteitsschending. Commissarissen van de Koning, burgemeesters en voorzitters van waterschappen streven er vaker naar om integriteit in te bedden in de normale bedrijfsvoering. Adviseur Hans Groot: ‘Ondermijning, veiligheid en integriteit raken steeds meer met elkaar verweven en de aandacht hiervoor groeit. Een ander toenemend integriteitsrisico is het misbruik van dataverzameling. Denk aan online gegevens gebruiken om verkiezingen te beïnvloeden. Ook de manipulatie van online nieuwsberichten is een risico. Dit soort zaken voorkomen is nog onvoldoende geborgd. Ook aandacht hiervoor bevordert de integriteit van de overheid en het vertrouwen hebben van burgers.’

Bij politici en burgers klinkt de roep luider om screening van bijvoorbeeld kandidaat-wethouders. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft aangekondigd in het najaar met een kwaliteitsstandaard voor screening te komen. Politieke ambtsdragers van gemeenten, provincie en waterschappen zijn wettelijk verplicht de bestuurlijke integriteit te bevorderen.

Commentaar Marcel Boekhorst

Een overheidsorganisatie kan zich – vanuit het oogpunt van eerder genoemde maatschappelijke betekenis – simpelweg niet veroorloven om (zeker in bepaalde functies) medewerkers in dienst te nemen die op negatieve wijze betrokken zijn geweest bij niet integer gedrag of waar in grote mate (de schijn van) belangenverstrengeling aanwezig zou kunnen zijn. Wat kunt u eigenlijk als overheidsorganisatie zelf doen om dergelijke integriteitsrisico’s te verkleinen en integriteitsschendingen te voorkomen?

Bij veel organisaties is vaak de eerste reflex om regels en procedures vast te leggen, met daarbij een sterke focus op handhaving. Dat is echter onvoldoende. Want procedures alleen veranderen geen mensen. En handhaving komt pas om de hoek kijken als het leed al is geleden. Veel beter is het om enerzijds te kijken wie u als overheidsorganisatie aanstelt op kwetsbare functies en het bewustzijn op het gebied van integriteit vergroot.

Een korte opsomming:

  • Het screenen van nieuwe medewerkers (pre employment screening)
  • het monitoren van integriteitsrisico’s per functionaris en het periodiek uitvoeren van een screening afhankelijk van functie en risico profiel;
  • bijeenkomsten organiseren om het integriteitsbewustzijn van uw medewerkers te vergroten
  • verantwoordelijkheid nemen;
  • het belang van integer gedrag inzien.

Zo zorgt u voor het bevorderen van integriteit voor iedere medewerker.

Integriteitssessies
Eén van de door onze klant hoogst gewaardeerde diensten zijn onze Integriteitssessies. In deze interactieve bijeenkomsten maken wij de deelnemers meer bewust van het belang van integriteit in hun organisatie en functie, waarna wij henin een ‘dilemma battle’ uitdagen om integriteitskwesties te bediscussiëren met hun collega’s. Ook zetten wij regelmatig trainingsacteurs in, die door middel van interactief theater, de deelnemers nog meer verdieping geven als het gaat om het signaleren van integriteitskwesties en het zoeken naar een passende uitkomst of oplossing voor het dilemma’s dat voorligt.

Over Signum Interfocus
Signum Interfocus is een toonaangevend onafhankelijk onderzoeks- en adviesbureau dat profit en non-profit organisaties helpt om hun weerbaarheid te vergroten tegen integriteitsschendingen en fraude. Dit doen wij door integriteitsrisico’s op gebied van beleid, organisatie inrichting, werkprocessen en organisatiecultuur in kaart te brengen en daarna aan te passen en te verbeteren. Op basis van jarenlange ervaring met deze onderwerpen is Signum Interfocus in staat om – door het aanbieden van maatwerk diensten – het bewustzijn bij medewerkers, management en bestuurders met betrekking tot integriteit te bevorderen. Ook zijn wij gespecialiseerd in het uitvoeren van screenings, ook voor gemeenten.

Meer informatie

Marcel Boekhorst is de Algemeen Directeur van Signum Interfocus. Meer weten over Marcel? Bekijk dan de pagina ‘Onze mensen’ of bezoek zijn LinkedIn-profiel.